Waarom worden werkontwikkelbedrijven niet gezien als de ‘reguliere arbeidsmarkt’?
Column Ruud van Diemen, onderwijskundige, bestuurskundige en directeur-bestuurder bij Patijnenburg
Met de invoering van de Participatiewet (2015) had het toenmalige kabinet een ambitieus doel: mensen met een arbeidsbeperking laten meedoen in de ‘reguliere arbeidsmarkt’. Werkontwikkelbedrijven worden daarbij niet gezien als onderdeel van die ‘reguliere arbeidsmarkt’, maar waarom eigenlijk niet? Waarom hebben we een arbeidsmarkt gecreëerd die bij voorbaat werksoorten of mensen uitsluit? Is het niet zo dat werkontwikkelbedrijven juist een cruciale rol kunnen spelen in het bereiken van het kabinetsdoel van 2015?
Werkontwikkelbedrijven bieden namelijk een veilige en ontwikkelingsgerichte omgeving waar mensen met een arbeidsbeperking hun talenten ontdekken en zich verder ontwikkelen. Deze bedrijven functioneren als springplank: een plek die werknemers begeleid naar zoveel mogelijk economische zelfstandigheid, met oog voor wat zij nodig hebben om succesvol te zijn. Ze nemen niet alleen werk weg van reguliere werkgevers; ze vullen een essentiële leemte op die de huidige arbeidsmarkt simpelweg niet kan dichten. Inclusie vraagt om maatwerk, en werkontwikkelbedrijven hebben bewezen in staat te zijn om dat te leveren.
Katalysatoren van innovatie
In plaats van te stellen dat werkontwikkelbedrijven inclusie belemmeren, kunnen we ze ook zien als katalysatoren voor innovatie. Hun praktijkervaring biedt waardevolle inzichten die reguliere werkgevers kunnen inspireren om inclusiever te worden. Door samen te werken met werkontwikkelbedrijven kunnen reguliere werkgevers leren hoe ze vooroordelen kunnen doorbreken, werkplekbegeleiding kunnen verbeteren en passende functies kunnen creëren. Dit versterkt niet alleen de positie van mensen met een arbeidsbeperking, maar maakt ook de arbeidsmarkt als geheel toekomstbestendiger.
Meerdere routes naar succes
Het behoud van werkontwikkelbedrijven in hun huidige vorm is geen obstakel voor inclusiviteit, maar een noodzakelijke pijler om echte participatie te realiseren. Het is tijd om niet langer te denken in termen van ‘parallelle circuits’, maar in termen van complementaire samenwerking. Want een arbeidsmarkt waarin iedereen, ongeacht zijn of haar beperking, een kans krijgt, vraagt om meerdere routes naar succes. Werkontwikkelbedrijven zijn daar een onmisbare schakel in. Inclusie is geen kwestie van ‘of-of’, maar van ‘en-en’.